W ostatnich latach w Niemczech obserwuje się niepokojące zjawisko: rozprzestrzenianie się mięsożernych wirków, znanych również jako planarie lądowe. Te pochodzące z regionów tropikalnych i subtropikalnych płazińce, takie jak Caenoplana variegata z Australii, coraz częściej pojawiają się na terenie Europy Środkowej.
Charakterystyka i zagrożenia
Wirki są drapieżnikami, żywiącymi się m.in. dżdżownicami, larwami owadów, ślimakami i stonogami. Wydzielają trujący śluz, który odstrasza potencjalnych drapieżników, co sprawia, że mają niewielu naturalnych wrogów w nowych siedliskach. Dodatkowo charakteryzują się niezwykłą zdolnością regeneracji – przecięcie wirka na pół może skutkować powstaniem dwóch nowych osobników.
Ich obecność w europejskich ekosystemach budzi obawy naukowców. Poprzez polowanie na kluczowe dla gleby organizmy, takie jak dżdżownice, wirki mogą wpływać na żyzność gleb, co w dłuższej perspektywie może mieć negatywne konsekwencje dla rolnictwa i bioróżnorodności.
Drogi rozprzestrzeniania
Naukowcy sugerują, że wirki trafiają do Europy głównie poprzez międzynarodowy handel roślinami. Szczególnie narażone są szklarnie i centra ogrodnicze, gdzie te płazińce mogą być nieświadomie wprowadzane wraz z importowanymi roślinami. Zaleca się dokładne sprawdzanie doniczek i podłoża pod kątem obecności tych nieproszonych gości.
Wezwanie do działania
W krajach takich jak Francja, Holandia czy Belgia prowadzone są projekty typu Citizen Science, w ramach których obywatele są zachęcani do zgłaszania obserwacji nowych gatunków. Dzięki temu udało się lepiej zrozumieć skalę problemu i monitorować rozprzestrzenianie się wirków. Podobne inicjatywy są potrzebne również w Niemczech i innych krajach europejskich.
Jeśli zauważysz nietypowe, śluzowate robaki w swoim ogrodzie lub podczas spaceru, warto zrobić im zdjęcie, zanotować miejsce i zgłosić to odpowiednim instytucjom zajmującym się ochroną przyrody. Tylko dzięki wspólnym działaniom możemy skutecznie monitorować i kontrolować rozprzestrzenianie się inwazyjnych gatunków, takich jak mięsożerne wirki.
Źródło: tagesschau.de
Zdjęcie tytułowe i Benoit NABHOLZ, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons.
